ESG & VSME:
De Europese standaard voor duurzaamheidsrapportage in het mkb

Wat is ESG?

ESG staat voor Environmental, Social en Governance: milieu, mens en bestuur. Het is een manier om in kaart te brengen hoe een organisatie omgaat met duurzaamheid, sociale verantwoordelijkheid en goed bestuur. ESG wordt gebruikt om prestaties op deze gebieden inzichtelijk en vergelijkbaar te maken. Bedrijven, klanten, banken en andere stakeholders gebruiken ESG-informatie om risico’s te begrijpen, kansen te beoordelen en samenwerking of financiering af te stemmen.

ESG gaat dus niet alleen over ambities, maar over concrete informatie: energieverbruik en emissies, arbeidsomstandigheden, beleid, toezicht, risico’s en integriteit. Het vormt de inhoudelijke basis van vrijwel alle moderne duurzaamheidsrapportages.

Wat is VSME?

VSME (Voluntary Sustainability Reporting Standard for Small and Medium Enterprises) is een officiële Europese standaard, ontwikkeld door EFRAG. De standaard is vrijwillig en specifiek bedoeld voor micro-, kleine en middelgrote ondernemingen die niet onder de CSRD-wetgeving vallen.

CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive)
Dit is Europese wetgeving die grote bedrijven verplicht om uitgebreid te rapporteren over duurzaamheid.

VSME is ontwikkeld als alternatief voor deze bedrijven die niet CSRD-plichtig zijn, maar wél duurzaamheidsinformatie moeten of willen delen.

VSME heeft twee doelen:

  • Het ondersteunen van bedrijven bij het rapporteren van relevante duurzaamheidsinformatie.

  • Het leveren van data die gevraagd wordt door grote klanten, banken of investeerders.

VSME behandelt dezelfde duurzaamheidsthema’s als de ESRS voor grote ondernemingen.

ESRS (European Sustainability Reporting Standards)
Dit zijn de officiële rapportagestandaarden binnen de CSRD. Ze bepalen precies welke informatie grote bedrijven moeten rapporteren over milieu, mens en bestuur.

VSME gebruikt dezelfde thema’s als ESRS, maar op een proportionele en werkbare manier. De standaard sluit aan op de praktijk van het mkb en houdt rekening met omvang, procescomplexiteit en beschikbare middelen.

Waarom ESG en VSME?

ESG beschrijft wat er gerapporteerd wordt: milieu, sociaal en governance.
VSME biedt hoe dit gestructureerd wordt gerapporteerd door mkb-bedrijven.

Waar grote ondernemingen rapporteren aan de hand van ESRS (binnen de CSRD), biedt VSME een mkb-versie van dezelfde inhoudelijke onderwerpen. VSME zorgt voor een vergelijkbare structuur en kwaliteit van ESG-informatie, maar dan toegankelijker, met minder administratieve last en meer flexibiliteit.

Wat staat er concreet in VSME?

De Basic Module bevat 11 onderdelen (B1 t/m B11).
Daarbinnen worden onder andere behandeld:

Milieu

  • Energieverbruik

  • Scope 1- en Scope 2-emissies (volgens GHG-Protocol)

  • Optioneel Scope 3-emissies (bij relevante activiteiten)

  • Vervuiling van lucht, water en bodem (indien van toepassing)

  • Biodiversiteit en locatie van sites

  • Waterverbruik

  • Grondstoffengebruik, circulariteit en afval

Sociaal

  • Werknemersaantallen en type contracten

  • Gezondheid en veiligheid (ongevallen, incidenten)

  • Beloning, gender pay gap, cao-dekking, training

Governance

  • Beleid en toezicht

  • Veroordelingen of boetes voor corruptie of omkoping

De Comprehensive Module voegt hier extra informatie aan toe, zoals strategie, risico’s, doelen, governance-inrichting en mensenrechten in de keten.

Waarom bestaat de VSME?

De Europese VSME-standaard heeft vier concrete doelen:

  1. Leveranciers ondersteunen bij het aanleveren van data aan grote ondernemingen die duurzaamheidsinformatie opvragen.

  2. Mkb-bedrijven helpen om informatie te leveren aan banken en investeerders, zodat toegang tot financiering eenvoudiger wordt.

  3. Ondernemingen ondersteunen bij het beter beheren van hun eigen duurzaamheidskwesties (zoals emissies, gezondheid & veiligheid, beleid).

  4. Bijdragen aan een meer duurzame en inclusieve economie.

Grote ondernemingen rapporteren via ESRS (onderdeel van de CSRD).
De VSME-standaard gebruikt dezelfde onderwerpen, maar dan in twee niveaus: een basisset voor alle mkb-bedrijven en een optionele verdieping voor organisaties die meer worden uitgevraagd.
Waar ESRS honderden vereisten kent, beperkt VSME zich tot kernindicatoren die relevant zijn voor de bedrijfsvoering. Alleen wat van toepassing is, hoeft gerapporteerd te worden.

Hoe wij dit toepassen

Wij gebruiken de VSME-standaard als basis voor ESG-rapportages voor mkb-bedrijven.
We starten altijd met de Basic Module en voegen indien nodig onderdelen van de Comprehensive Module toe wanneer klanten, banken of andere stakeholders meer detail vragen.

Hiermee zorgen we dat onze rapportages:

  • inhoudelijk volledig zijn (volgens ESG + VSME),

  • gestructureerd en vergelijkbaar zijn.

  • en aansluiten op wat in de markt gevraagd wordt.